Te-vese-e-t'ame(-fourro-bourro)
Myosotis laxa
Boraginaceae
Àutri noum : Ti-viéu-e-t'aìmi, Uei-de-l'enfant-Jèsu.
Nom en français : Myosotis gazonnant.
Descripcioun :Aquéu te-vese-e-t'ame, pulèu rare, trachis en ribo de ribiero, dins li prado umido e li roubino de palun. Emé si péu contro li sepalo se destrìo dis aùtri Myosotis di flour pas trop grosso. Tambèn, i'a ges de bratèio dins l'enflourejado e lou "calice" crèis proun après la flourido.
Usanço :Li flour podon se bouta dins lou mesclun. Se dis que li te-vese-e-t'ame soun vertuous contro l'enflamacioun, majamen pèr lis iue ("principe di signaturo").
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Myosotis
Famiho : Boraginaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 4 à 6 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Palun
- Roubino
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Myosotis laxa Lehm., 1818
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753